ҚЫТАЙДА БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕПТІЛІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ:
Есептілікті жүргізу кезінде нені ескеру қажет
Бүгінгі күнде бухгалтерлік есептілікті халықаралық байланыс құралы ретінде қарастыру мүмкін. ҚХР кең сауда-экономикалық байланыстары бүкіл әлемнің дерлік қаржы саясатын бірге қосады. Қытайда бухгалтерлік есептілікті жүргізу екі құрамдаста негізделген: есептілікті жүргізу талаптары бар жеке құқықтық актілер және негізгі заңнамалық құжаттар.
ЕСЕПТІЛІККЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
Қытайда есептілікке бірыңғай талаптар қойылады. Есепте көрсетілуге тиіс ақпарат:
АҚША ҚАРАЖАТТАРЫ ЖӘНЕ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАРДЫҢ ТҮСУІ. ҚҰНДЫЛЫҚТЫ ҚАБЫЛДАУ МЕН ҚОЛДАНУ.
БОРЫШТЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕР, ОЛАР БОЙЫНША ЕСЕП АЙЫРЫСУ.
КАПИТАЛДЫ АРТТЫРУ ЖӘНЕ ШЫҒЫНДАР.
ӨЗІНДІК ҚҰННЫҢ КІРІСІ МЕН ШЫҒЫНЫН ЕСЕПТЕУ
ҚОСЫМША АҚПАРАТ
Барлық есептер, ұлттық валютадағы есептеуді пайдаланып, жергілікті (қытай) және шетелдік (егер қажет болса) тілде жасалады. 15 жыл ішінде барлық есептер қауіпсіз жерде сақталады.
Бүкіл процесті «Бухгалтерлік есеп туралы» ҚХР Заңы реттейді. Ол ел экономикасын басқаруды күшейту және оның тиімділігін арттыруға бағытталған. Қазіргі заманғы бухгалтерлік есептілік үнемі жақсарып келеді.
-
ТАРИХЫ ЖӘНЕ ШЫНДЫҚЕжелгі қытайлықтар ерте «меншік» мен «баж» ұғымдарын қолдана бастады. БДД 2000 жылдарға тиесілі қазба жұмыстары кезінде табылған заттарда есеп жүйесі туралы жазбалар бар. Қытайлықтар көршілермен сауда қарым-қатынаста болды, және ыңғайлы есеп айырысу үшін аздап алдыңғы есеп тақтасын (абак) өзгертіп, өздерінің ұлттық шоттарын (Суан-пан) ойлап тапты.
Адамдар ежелден бері өздеріне жұмыс істеуге үйренді, сондықтан қазір қытай билігі қор биржасында тіркелген компаниялар үшін жаңа ережелер енгізді. Олардың бухгалтерлері ҚЕХС сәйкес есеп беруі тиіс.
Қытайдағы бухгалтер - жақсы жалақыға ие бола алмайды. Үлкен беделді компанияда, ол жылына шамамен 125000 юань алады, және шамамен 7500 юань қарапайым компанияда. Орта есеппен бұл соманы 3 адамнан тұратын қытай отбасы азық-түлік үшін төлейді.
-
ЖАЗА ЖҮЙЕСІҚХР қарыздарды жақсы көрмейді. Түрлі салықтарды төлемегені үшін айыппұл кейде қарыздың 5 есе мөлшеріне жетеді. Заңнаманы өрескел бұзғаны үшін лицензиядан айырады және компаниялардың мүлкін тәркілейді. Айыппұлға қарағанда әлдеқайда аз тұратын кеңес ала алу оңайырақ.
Кейде салық инспекторлары қоғамдық масқаралау тәсілін қолданады. Қарыз компанияларда қызмет ететін бухгалтерлер аттарын, салықтан бас тартқандардың тізімдерін БАҚ жариялау арқылы, бүкіл елге танымал етулері мүмкін. Жеке адамдар да жазаланады.
Сондай-ақ, борыш проблемаларын шешуге ерекше көзқарас бар. Салық органдарының қызметкерлері ай сайын чектік лотереяларды өткізеді. Жеңімпаз, чектегі нөмірі жеңіске жеткен нөмірге сәйкес келетін нөмір болады. Сатып алушылар кәсіпкерлерден тауар үшін чектер талап етеді, кәсіпкерлерде жасырын түсім аз болады.
Үлкен пара үшін мемлекеттік қызметкерлерге қатаң жаза қолданылады, кейде - өлім жазасы.
-
САЛЫҚТАР ЖӘНЕ ШЕТЕЛДІКТЕРГЕ АРНАЛҒАН ЖҰМЫСШетелдік компанияларға қолданыстағы барлық 25 салық қолданылмайды. Міндетті төлемдер: ҚҚС (17%), белгілі бір өнім түрлеріне (5-45%) тұтынушылық салық, кедендік баж, пайдаға салынатын салық (25%) және т.б. Шетелдік жеке тұлғаның жалақысы $ 750 астам болса, онда одан салықтарды өндіріп алады.
Елде бухгалтер ретінде жұмыс істеу өте жауапты. Есеп беру құжаттары көп. Салық қызметіне тіпті қызметкердің кеңсеге (бару және келу уақытын көрсетіп) келу тәртібі мен фактілері туралы күнделікті есеп береді. Кез-келген ұсақ-түйек арнайы құжатқа енгізіледі.
Тіпті табысты құрылған компанияда да қатаң есепті сақтау қажет. Қытай заңнамасының ерекшеліктері өздерінің шарттарын белгілейді және қаржылық мәселелерді оларды білетін адам басқаруы қажет.